maandag 24 december 2012

De Faalangstdenker


Blog week 52

Na mijn eerdere blogs over de Liefdesjunk, de Slachtofferdenker, de Rampdenker en de Moetendenker is het deze week de beurt aan de Faalangstdenker.

Actieve en passieve faalangst
Angst om te falen kan onderverdeeld worden in 2 types: actieve en passieve faalangst.
Actieve faalangst uit zich onder andere door doemdenken, moeite hebben met zelfstandig werken en een perfectionistische inslag.
Passieve faalangst kenmerkt zich onder meer door uitstelgedrag, voortdurend afleiding zoeken en wanneer het eigenlijk al te laat is, toch nog van alles doen aan een niet meer ter zake doende voorbereiding.

Oorzaken faalangst
Faalangst ontstaat meestal in de jeugd of pubertijd. Mensen met faalangst worden gehinderd door negatieve gedachten en emoties. Zij vinden het moeilijk om positief met uitdagingen om te gaan. Faalangst gaat gepaard met het verlangen om te presteren of iets goed te willen doen; denk aan het succesvol afleggen van een examen, auditie, spreekbeurt of andere test.

Verlangen naar succes
Het verlangen naar succes wordt in de kinderjaren aangewakkerd door opvoeding en maatschappij. Onbewust voelt een kind aan dat liefde of goedkeuring van de ouders afhankelijk is van zijn gedrag en prestaties. Vaak bedoelen de ouders het niet slecht en hebben zij het beste met hun kind voor. Onbedoeld kunnen er emotionele wonden ontstaan.
Als volwassene blijft men vaak worstelen met de faalangst die in de jeugd is ontstaan.

Gedachten van de Faalangstdenker
Mensen met faalangst voelen zich vaak incompetent, minder waard dan anderen,  zijn bang om afgewezen te worden en zich ten overstaan van anderen belachelijk te maken.

Negatieve gedachten die hieruit voort kunnen komen zijn:
-        Ik kan ook niks tot een goed einde brengen, dus begin ik nergens aan
-        Had ik die fout maar niet gemaakt dan had ik een beter mens geweest
-        Alleen krijg ik dat nooit voor elkaar, want ik heb er geen ervaring in opgedaan
-        Ik moet het examen halen anders ben ik een mislukkeling
-        Ik heb iemand nodig die sterker is dan mijzelf om op te vertrouwen
-        Ik heb iemand anders nodig om richting te geven aan mijn leven

Begrip als ingang
Faalangst is een negatieve emotie en die versterkt wordt als er een oordeel bovenop komt.
Voel de angst om te falen en ga er niet mentaal mee worstelen. Alles wat je aandacht geeft wordt groter.
Als de Faalangstdenker weet wat maakt dat hij angstig reageert in situaties, dan kan hij zijn gedrag in de context plaatsen. Zonder oordeel en met begrip voor zichzelf als ingang tot groei.

Zelfvertrouwen
Als er begrip is kan de Faalangstdenker met een milde blik aan zijn zelfvertrouwen werken. Door de focus te leggen op het positieve in plaats van het negatieve kan het vertrouwen in het eigen kunnen groeien.
Door voor, tijdens en na een spannende situatie een pepzin te gebruiken kan deze denker zichzelf geruststellen en vertrouwen inspreken.
Ook door de dag af te sluiten met 2 positieve gedachten over zichzelf kan het zelfvertrouwen groeien. Schrijf deze gedachten op in een complimentenschrift, zodat er een naslagwerk komt.

Herkenning
Herken jij jezelf in de Faalangstdenker? Voel je vrij om te reageren! Ook als ik je kan ondersteunen met handvatten ben je van harte welkom. Gun het jezelf om los te komen van je faalangst.

Stralende dag!

Krijna

maandag 17 december 2012

'De Moetendenker'


Blog week 51
Hoge eisen
Regelmatig heb ik met cliënten te maken die hoge eisen aan zichzelf stellen.
Als zij hun verhaal vertellen gebruiken zij opvallend vaak het woord ‘moeten’.
Als ik alleen al hoor wat zij allemaal van zichzelf moeten, krijg ik een bedrukt gevoel. Laat staan wat mijn cliënten zelf voelen….Veel gehoorde klachten zijn dan ook vermoeidheid, somberheid, lusteloosheid, ontevreden zijn over de dag en spanningsklachten in hun lichaam.

Veel voorkomende gedachten
Gedachten die ‘de Moetendenker’ kan hebben zijn:
-          Ik moet alles wat ik doe altijd perfect doen
-          Ik moet voor iedereen klaarstaan
-          Ik moet de perfecte verrassing bedenken
-          Ik moet nog even de ramen zemen, een pakketje ophalen, mijn vader naar het ziekenhuis brengen, het tentamen leren, sporten, de hond van de buren uitlaten en mijn administratie doen

Regime
Zijn bovenstaande gedachten herkenbaar voor jou?
Hanteer jij als het ware ook een regime waaraan je dagelijks moet voldoen?
En ben jij aan het einde van je dag ook niet tevreden over wat je bereikt hebt?
Je legt de lat zo hoog voor jezelf dat je alleen oog hebt voor wat je niet hebt gedaan en niet hebt bereikt. Het kan natuurlijk altijd beter!

To do lijstjes
‘De Moetendenker’ werkt graag met lijstjes. Zijn hoofd is vol met wat hij allemaal nog moet doen, hoe hij het moet doen en wanneer het af moet zijn. Ook is ‘de Moetendenker’ altijd bezig met regelen, dingen doen en ondertussen denkt hij alweer na over de volgende klus die geklaard moet worden.

Schuldgevoel en verlamming
De ‘to do list’ is nooit af en daarom voelt deze denker zich vaak schuldig, moe en ontevreden.
Hij ervaart een gebrek aan voldoening, want hij heeft keihard gewerkt maar toch niet aan de eigen opgelegde eisen en verwachtingen voldaan.
Het hoofd van ‘de Moetendenker’ zit overvol waardoor hij het overzicht verliest en dingen gaat vergeten. Hierdoor neemt de kwaliteit van zijn werk juist af en dat maakt weer dat hij meer wil doen.
De druk verlamt hem en het schuldgevoel en het gevoel van ontevredenheid nemen toe.

Van moeten naar willen
‘De Moetendenker’ zit in een vicieuze cirkel, een vicieuze cirkel die alleen hij kan doorbreken.
Gunt hij zichzelf een andere kijk en manier van denken en doen waar ruimte is voor rust, voldoening en ontspanning?
Een helpende vraag is: “Wat is echt belangrijk voor mij?”

Als jij ervoor kiest om niet meer te rennen en te vliegen en gestrest te voelen, wat wil je dan wel?
Breng je wensen op papier in kaart, stel prioriteiten, maak een realistische planning en kijk terug op wat je wel hebt bereikt.

Herkenbaar?
Heb jij na het lezen het gevoel dat dit blog over jou gaat? Ik nodig je van harte uit om te reageren!

Stralende dag
Krijna

maandag 10 december 2012

De Rampdenker


Blog week 50

Vorige week stond de Slachtofferdenker centraal en nu wil ik aandacht besteden aan de volgende van de top 7 meest voorkomende niet- helpende gedachten die wij kunnen hebben.‘De Rampdenker’.

Uitgaan van rampen
De naam zegt al dat deze denker uitgaat van rampen. Hij is bezig met het willen voorkomen van wat er allemaal mis zou kunnen gaan.
In zijn hoofd spelen zich de meest onoverzichtelijke situaties af. Deze denker maakt van een mug een olifant.

Ja maar/Wat als
De Rampdenker hoort in zijn hoofd veel “Ja maar” en “Wat als”. Hij piekert over een situatie en schrijft als het ware verschillende scenario’s om zichzelf voor te bereiden op de uitkomst. De controlebehoefte van de Ramdenker is groot.  Deze manier van denken kost veel energie en frustratie.

Negatieve gedachten
De gedachten die uit het ‘willen voorkomen van rampen’ opkomen zijn bijvoorbeeld:
- Ik moet me voortdurend zorgen maken over allerlei rampen die me kunnen overkomen

- Ik moet er steeds aan denken dat het zal mislukken, want dan kan ik dat misschien voorkomen

- Oh, als ik zou zakken voor mijn examen dan is de ramp niet te overzien

- Ik kan het toch niet zomaar op me af laten komen, want dan ben ik verloren

- Je zult zien dat dit mij weer overkomt. Ik ben een geboren pechvogel

Gedachtegevangenis
Zoals je kunt lezen zet de Rampdenker zichzelf vast in zijn gedachten. Gedachten waarin de focus ligt op alles wat er niet is. Hierdoor ervaart deze denker geen ruimte en creëert als het ware zijn eigen gedachtegevangenis.
Hij gaat bij voorbaat uit van het meest slechte scenario. Ik zal dit aan de hand van een voorbeeld toelichten.

Onder de brug
Joost krijgt een mailtje van zijn chef dat hij de volgende dag om 10.00 uur voor een gesprek op kantoor verwacht wordt. Vanaf het moment dat Joost dit mailtje leest, gaan zijn gedachten als een dolle door zijn hoofd. “Waarom moet ik op gesprek komen? Ik heb mijn werk vast niet goed gedaan. Hij wil me eruit werken. Ik kan ook niks goed doen. Hij gaat me ontslaan, ik weet het zeker.”
In een razend tempo schieten de gedachten door zijn hoofd.
“In deze tijd vind ik nooit meer een nieuwe baan. Ik kan mijn hypotheek niet meer betalen en mijn  vrouw gaat ook bij me weg. Zij wil niet bij een loser blijven. Ik beland in de goot en het komt niet meer goed”.

Verlamd
Door in rampen te denken verlam je. Je komt tot niets meer. Je bent als het ware een hamster in een molentje dat continu hetzelfde rondje rent. Doordat de Rampdenker zo opgaat in zijn niet-helpende gedachten overziet hij de situatie niet meer.

Herkenning
Herken jij jezelf in de Rampdenker? Ik ben benieuwd en lees jouw ervaringen graag!
Ook voor handvatten om hier mee om te gaan ben je van harte welkom.

Stralende dag!

Krijna


maandag 3 december 2012

De Slachtofferdenker


Blog week 49
Kenmerken van negatieve gedachten
Een korte terugblik op mijn blog van vorige week. Hierin heb ik jullie geschreven dat we meer dan 10.000 gedachten per dag hebben. Nog even de kenmerken van negatieve gedachten/negatieve denkpatronen op een rij:
1)      Ze komen automatisch op: je hoeft er geen enkele moeite voor te doen
2)      Ze zijn eenzijdig: ze zijn gebaseerd op enkele feiten en laten andere (tegengestelde) feiten buiten beschouwing
3)      Ze zijn nutteloos: ze zorgen er alleen voor dat jij je vervelend blijft voelen en ze belemmeren de mogelijkheid tot verandering
4)      Ze zijn geloofwaardig: je accepteert deze gedachten als feiten en het komt niet in je op om er vraagtekens bij te plaatsen
5)      Ze zijn onwillekeurig: je hebt er weinig controle over en je kunt ze moeilijk uit je hoofd zetten

Deze week wil ik verder gaan met de top 7 van de meest voorkomende denkfouten.Vorige week stond de Liefdesjunk centraal. Deze keer is het de beurt aan de Slachtofferdenker.

Hang naar het verleden
De Slachtofferdenker hangt in zijn verleden en is ervan overtuigd dat hij door zijn verleden gedwongen wordt zich altijd zo te voelen en te gedragen.

Negatieve gedachten die hieruit voort kunnen komen zijn:
“Dat ligt aan mijn verworven opvoeding, dus neem mij mijn huidige gedrag niet kwalijk”
“Ik kom uit een autoritair gezin en daarom kan ik niet veranderen”
“Ik heb nooit succes gehad bij de meisjes/jongens en ik hoef het ook nooit meer te proberen”
“Ik ben toen zo verschrikkelijk afgegaan en dat zal dus altijd weer gebeuren”
“Op school was ik al een buitenbeentje en dat zal dus zo blijven”

Het komt door jou dat ik me zo voel
De Slachtofferdenker heeft weinig zelfinzicht en kan zijn aandeel in situaties moeilijk dan wel niet zien. Het overkomt hem allemaal. Hij voelt zich niet bij machte om te veranderen.

Gedachtes die hieruit voort kunnen komen zijn:
“Ik kan geen invloed uitoefenen op mijn eigen negatieve gevoelens en mijn gedrag. Deze worden namelijk veroorzaakt door omstandigheden van buiten”
“Jij maakt mij ontzettend kwaad en daarom moet jij veranderen”
“Ik voel dat jij mij niet mag en dat maakt mij verdrietig en jij bezorgt mij verdriet”
“Waarom wordt ik altijd tegengewerkt; mijn mening is de beste”
“Ik voel mij afschuwelijk door deze situatie en als de situatie niet zo afschuwelijk was zou ik me niet zo afschuwelijk voelen”

Allergie
Eerlijkheid gebied mij te zeggen dat ik een vorm van allergie in mij heb richting de Slachtofferdenker. En ja dit zegt iets over mij…Ook ik heb kenmerken van deze denker!
Gelukkig ben ik me er door de jaren heen steeds bewuster van geworden en kan ik mijn gedachtegang snel tackelen en toetsen waardoor er ruimte komt voor een andere kijk.

Hoe zit het met jou en de Slachtofferdenker? Ik lees je reactie graag!

Stralende dag

Krijna