“De Slachtofferdenker”
Kenmerken van gedachten
Gedachten zijn eigenlijk niets anders dan elektrische impulsen in je hoofd. Door de gratie van taal ervaren wij gedachten als woorden en beelden. Zo koppelen wij door de taal ook termen als positief en negatief aan een gedachte.
De kenmerken van een gedachte voortkomend uit je verstand zet ik voor je op een rij:
1) Ze komen automatisch op: je hoeft er geen enkele moeite voor te doen
2) Deze gedachten zijn eenzijdig: ze zijn gebaseerd op enkele feiten en laten andere (tegengestelde) feiten buiten beschouwing
3) Ze zijn geloofwaardig: je accepteert deze gedachten als feiten en het komt niet in je op om er vraagtekens bij te plaatsen
4) Deze gedachten zijn onwillekeurig: je hebt er weinig controle over en je kunt ze moeilijk uit je hoofd zetten
Hang naar het verleden
In dit blog licht ik de ‘Slachtofferdenker’ eruit. Dit type denker heeft de neiging om te blijven hangen in bijvoorbeeld zijn verleden en beroept zich keer op keer, dat hij er niets aan kan doen dat hij zich zo gedraagt, omdat zijn verleden hem hiertoe dwingt. De slachtofferdenker is versmolten met zijn gedachten waardoor hij geen helder zicht heeft op zichzelf, de situatie en hoe hij een gebeurtenis ook anders zou kunnen benaderen. Deze persoon is ervan overtuigd dat hij door zijn verleden gedwongen wordt zich altijd zo te voelen en te gedragen.
Beperkende gedachten die dit type denker kan hebben zijn:
“Ik heb nooit succes gehad bij de meisjes/jongens en ik hoef het ook nooit meer te proberen”, “Ik ben toen zo verschrikkelijk afgegaan en dat zal dus blijven gebeuren”, “Op school was ik al een buitenbeentje en dat zal dus zo blijven”.
Het komt door jou dat ik me zo voel
De slachtofferdenker heeft weinig zelfinzicht en kan zijn aandeel in situaties moeilijk dan wel niet zien. Naast dat deze denker overmatig gericht kan zijn naar buiten, kan hij juist ook doorslaan naar het toe eigenen van de schuldvraag. “Het komt allemaal door mij, dat wij geen gezin meer zijn” is hier een voorbeeld van. Hij voelt zich niet bij machte om te veranderen. Overtuigingen die hieruit voort kunnen komen zijn: “Jij maakt mij ontzettend kwaad en daarom moet jij veranderen”, “Ik voel dat jij mij niet mag. Jij bezorgt mij verdriet”, “Iedereen is tegen mij”.
Meer ruimte
De gedachten op zich vormen niet het probleem; het zit hem in de manier van omgaan met de gedachten. Als iemand versmolten is met wat hij denkt, dan is er geen ruimte om zichzelf en de situatie van meerdere kanten te bekijken. Gedachten zijn geen feiten; het zijn ongenuanceerde verhaaltjes die je hoofd ingestuurd worden. Een mild kritische houding is dus wel op zijn plaats. Door afstand in te nemen en te kijken naar de verhaaltjes ontstaat er ruimte om contact te maken met jezelf. Hoe wil jij met jezelf en de situatie omgaan?
Stralende ondersteuning
Heb jij na het lezen van dit blog herkenning en wil je ook graag meer ruimte ervaren? Voel je vrij om contact met mij op te nemen om de mogelijkheden te bespreken.
Stralende groet,
Krijna
www.straal-denhaag.nl